Ο Derrida οικοδομεί τη σκέψη του πάνω σε μία φα(ντα)σματολογία στοχαστών, ενίοτε συναδέλφων και φίλων, που τους ακολούθησε σαγηνευμένος από την έκπληξη της ριζοσπαστικής σκέψης. Το έργο του είναι μία διεργασία της φιλοξενίας, της φιλίας, του δώρου, του χρέους και του πένθους. Ένα έργο τιμής, σεβασμού και υπευθυνότητας στον άλλο, στον άλλο στοχαστή, στον άλλο άνθρωπο, που μέσα από τη διαφωρά της από-κρισης μας μαθαίνει να εγκατοικούμε τον κόσμο ως ξένοι που συνυπάρχουν στην ίδια πόλη. Η ντερινταϊκή διεργασία του χρέους είναι μία αποθέωση της εξωτικότητας και της ριζικής ετερότητας. Ο Derrida μας έδειξε μέσα από τη φα(ντα)σματολογία του έναν τρόπο να διατηρούμε επαφή με την αρχαιολογία του χρέους και εν τέλει με την ίδια την πνευματικότητα και τον αναστοχασμό. Αναμφίβολα, ανήκει στο σωκρατικό γένος των φιλοσόφων. Κυκλοφορώντας στην πόλη σαν ξένος, όπως ο Σωκράτης, μας μαθαίνει να ζούμε ως σκεπτόμενοι πολίτες: ως συνειδητοί παρίες. Ο Derrida είναι η μετωνυμία του πολιτικού στοχαστή. Τα φαντάσματα του πολιτικού συμπυκνώνονται στην έννοια της ελευσόμενης δημοκρατίας. Η δημοκρατία δεν είναι ένα καθεστώς, ούτε ένας θεσμός, αλλά μία απορητική κατάσταση, ένα αμλετικό φάντασμα, που πάντα το διεκδικούμε αγωνιστικά, χωρίς ποτέ να το κατακτούμε και να το διασφαλίζουμε κομφορμιστικά και κτητικά. Η δημοκρατία είναι η μετωνυμία της πόλης: μιας πόλης ανοικτής, που μας προσφέρει τη δυνατολογία του ρίσκου, της διακινδύνευσης και του α-δύνατου.
Σ.Μ.
